مفاهيم پايه و شاخص هاي علم سنجي

Scientometrics يا علم سنجي حوزه اي از دانش است که با استفاده از شاخصه هاي مختلف به سنجش توليدات علمي و عوامل موثر بر آن مي پردازد. نتايج بررسي هايي که در حوزه علم سنجي انجام مي شود عاملي براي کمک به برنامه ريزي و سياستگذاري در حوزه علمي و پژوهشي است. در اين راهنماي آموزشي مهمترين شاخصهاي استنادي و علم سنجي آموزش داده شده است.

مشاهده اين راهنما

زمان: :19:20

ضريب تاثير ( Impact Factor )

يکي از شاخصهاي مهم در ارزيابي اعتبار مجلات علمي شاخص ضريب تاثير يا Impact Factor است. اين شاخص يکي از شاخصهاي اوليه در زمينه ارزيابي ميزان اعتبار نشريات نمايه شده در پايگاه Web Of Science است که بر اساس ميزان متوسط استنادات به مقالات دو سال اخير مجلات نمايه شده در اين پايگاه محاسبه مي شود. اين شاخص صرفا براي آندسته از مجلاتي که در نمايه هاي اصلي پايگاه Web Of Science نمايه مي شوند محاسبه مي شود و براي ساير نمايه هاي ديگر مانند ESCI ارائه نمي شود. دسترسي به شاخص ضريب تاثير نيازمند دسترسي به پايگاه اطلاعاتي Web Of Science و استفاده از بخش  Journal Citation Reports (JCR) در اين پايگاه است

مشاهده اين راهنما

زمان: 04:04 

پايگاه Journal Citation Reports

آشنايي با شاخص چارک مجلات ( Journal Quartile ) 

شاخص چارک يا Quartile يکي از شاخصهاي پرکاربرد در ارزيابي و مقايسه کيفي مجلات علمي است که بعنوان مبناي انتخاب مجلات توسط نويسندگان نيز محسوب مي شود. بر اساس اين معيار، مجلات نمايه شده در نمايه هاي معتبر با توجه به شاخص ضريب تاثير (IF) در چهار دسته يا Quartile دسته بندي مي شوند و مجلات Q1 داراي بيشترين اعتبار خواهند بود. شاخص Q براي مجلات نمايه شده در نمايه هاي Web of Science و Scopus از طريق پايگاه JCR و Scimago محاسبه و ارائه مي شود.

 مشاهده اين راهنما

زمان: 06:07 

مشاهده اين شاخص در JCR

مشاهده اين شاخص در Scimago

آشنايي با پايگاه Scimago

پايگاه Scimago منبع معتبر گزاراشات و اطلاعات استنادي مجلات علمي نمايه شده در Scopus است که بصورت رايگان در دسترس قرار دارد. در اين پايگاه اطلاعات و شاخص هاي  استنادي مهم مربوط به مجلات علمي قابل بازيابي است. اطلاعات مربوط به نشريات علمي و کشورها با استفاده از شاخص هايي مانند SJR ، H Index و چارک (Quartile ) در اين پايگاه قابل مشاهده است.

 مشاهده اين راهنما

زمان: 03:19

مشاهده Scimago

آشنايي با شاخص Eigenfactor Score

شاخص Eigenfactor Score بیانگر میزان اهمیت یک مجله در جامعهﯼ علمی است. این شاخص بصورت تعداد استنادات دریافت شدهﯼ یک مجله در یک دورهﯼ 5ساله است که در محاسبهﯼ آن بین مجلات استناد کننده ای که در آن واحد دریافت کنندهﯼ استنادات بیشتری هستند اهمیت بیشتری نسبت به دریافت کننده های استنادات کمتر، دارند. به عبارت دیگر هرچه مقالات مجله ای توسط مجلاتی با استنادات دریافت شدهﯼ بیشتری مورد استناد قرار بگیرند Eigenfactor Score بالاتر خواهد بود. شاخص Article Influence Score نيز بیانگر میزان اثر متوسط مقالات یک مجله در دورهﯼ 5سالهﯼ اول پس از انتشار مجله است و با تقسیم Eigenfactor Score بر تعداد مقالات مجله در طول دورهﯼ 5سالهﯼ مورد نظر بدست می آید. مشاهده اين شاخص ها از طريق پايگاه JCR امکان پذير است.

 مشاهده اين راهنما

زمان: 04:26

آشنايي با شاخص H-Index

شاخص H-Index يکي از شاخص هاي مهم و پراستفاده در حوزه علم سنجي است که مبناي ارزش گذاري بر فعاليتهاي علمي يک محقق، مجله يا سازمان قرار ميگيرد. اين شاخص نشانگر نقطه اي بر روي منحني توزيع فراواني استنادات مربوط به مقالات نويسنده است که در آن نقطه تعداد مقالات نويسنده مساوي با تعداد استنادات قرار دارد. بعنوان مثال وقتي شاخص اچ برابر عدد 9 باشد به اين معناست که نويسنده 9 مقاله دارد که به هر کدام از آنها حداقل 9 استناد تعلق گرفته است. اين شاخص در چند پايگاه اطلاعاتي معتبر قابل محاسبه و نمايش است. در اين راهنماي آموزشي ويژگيهاي اين شاخص معرفي شده است.

 مشاهده اين راهنما

زمان: 08:42 

معرفي شاخص Citescore و Citescore Tracker و Citescore Percentile

يکي از شاخصهاي مورد استفاده در ارزيابي انتشارات علمي شاخص Citescore ( سايت اسکور ) است که يکي از شاخصهاي مقايسه مجلات نمايه شده در scopus ( اسکوپوس ) است. در اين ويدئو با شاخص Citescore و همچنين Citescore Tracker و Citescore Percentile و نحوه محاسبه و نمايش آنها آشنا خواهيد شد

 مشاهده اين راهنما

زمان: 08:42 

شاخص Immediacy Index

شاخص Immediacy Index یا ضریب فوریت یکی از شاخص های علم سنجی مجلات است که میزان ارجاعات فوری در یک سال پس از انتشار مقالات مجله را مورد بررسی قرار می دهد. این شاخص برای مجلات نمایه شده توسط Web Of Science (core collection) محاسبه شده و از طریق پایگاه Journal Citation Reports (JCR) قابل دستیابی و مشاهده است شاخص فوریت نشان دهنده شیب رشد منحنی استنادات و میزان مراجعه سریع به مقالات چاپ شده در یک مجله است و هرچقدر بزرگتر باشد بیانگر این است که به مقالات مجله استنادات فوری بیشتری تعلق گرفته است. در اين راهنماي آموزشي اين شاخص معرفي شده و نحوه دستيابي به آن نيز نشان داده شده است

 مشاهده اين راهنما

زمان: 02:21