بررسی علمی آلودگی میکروپلاستیکی در تالاب خشکشده گاوخونی، در نشست پژوهشی آذرماه
همزمان با آذرماه پژوهش در نشست خبری ترجمان دانش در دانشکده بهداشت، نتایج نگرانکنندهای از بررسی آلودگی میکروپلاستیکی در تالاب خشکشده گاوخونی ارائه شد؛ نتایجی که زنگ خطر جدی برای سلامت عمومی و محیط زیست را به صدا درآورده است.
دکتر کریم ابراهیمپور، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت و مجری طرح پژوهشی با عنوان " اندازه گیری میکروپلاستیک های موجود در رسوبات تالاب گاوخونی " با اشاره به اجرای یک مطالعه میدانی گسترده در سال گذشته، اعلام کرد: در این پروژه، ۵۰ نمونه از رسوبات سطحی تالاب گاوخونی بر اساس الگوی مشخصی برداشت و در آزمایشگاه مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج بهدستآمده نشان داد که در زون یک تالاب، تا ۶۳ هزار ذره میکروپلاستیکی در هر کیلوگرم خاک شناسایی شده است؛ عددی که بهگفته وی، در مقایسه با بسیاری از تالابهای آلوده جهان نیز بیسابقه و نگرانکننده است.
بر اساس این مطالعه، میانگین آلودگی در زون یک حدود ۴۳ هزار، در زون دو حدود ۲۲ هزار و در زون سه حدود ۱۱ هزار ذره میکروپلاستیکی در هر کیلوگرم خاک گزارش شده است. این ذرات عمدتاً از انواع مختلف پلاستیکها نظیر پلیاتیلن، پلیپروپیلن، پلیاستایرن، PVC و PET تشکیل شدهاند؛ موادی که اثرات مخرب آنها بر سلامت انسان از جمله اختلالات هورمونی، التهابات گوارشی، آسیب به سیستم ایمنی و حتی پتانسیل سرطانزایی در مطالعات متعدد بینالمللی به اثبات رسیده است.
دکتر ابراهیمپور همچنین هشدار داد: این ذرات نهتنها خود سمی هستند، بلکه بهعنوان بستر جذب آلایندههای ثانویه مانند فلزات سنگین و عوامل پاتوژن نیز عمل میکنند. با توجه به مجاورت تالاب با مناطق مسکونی و وسعت بالای آن، خطر انتقال این ذرات از طریق گرد و غبار به شهرهایی چون ورزنه، اصفهان و حتی استانهای همجوار کاملاً جدی است.
وی با اشاره به دشواریهای نمونهبرداری در منطقهای کاملاً خشک، فاقد پوشش ارتباطی و با شرایط سخت اقلیمی، از تلاش تیم پژوهشی برای ثبت دقیق دادهها قدردانی کرد.
در ادامه، دکتر مصطفوی، از مسئولان پژوهشی دانشکده، با تأکید بر وظیفه دانشگاه در ارائه شواهد علمی به مسئولان، خواستار اقدام فوری برای جلوگیری از بهرهبرداری از نمک آلوده استخراجشده از بستر تالاب شد. وی گفت: در حالیکه احیای زایندهرود و گاوخونی نیازمند برنامهریزی بلندمدت است، اما توقف بهرهبرداری از نمک آلوده، اقدامی فوری و حیاتی برای حفظ سلامت مردم است که باید در اولویت قرار گیرد.
در پایان نشست، حاضران بر لزوم پیگیری این موضوع از طریق مجاری رسمی دانشگاه و استانداری تأکید کردند و خواستار ورود جدی رسانهها برای اطلاعرسانی عمومی و مطالبهگری اجتماعی در این زمینه شدند.
