آذرماه پژوهش و گزارش نتایج پایاننامه با موضوع مصرف ریواروکسابان در کودکان پس از جراحی فونتان و تعویض دریچه قلب
در نشست مشترکی با حضور آقای دکتر علیرضا احمدی، معاون مرکز تحقیقات قلب کودکان و خانم دکتر محدثه قاسمی، فارغالتحصیل رشته فوقتخصص قلب کودکان، دکتر قاسمی به ارائه نکاتی پیرامون پایاننامه خود با عنوان «بررسی و مقایسه عوارض داروی ریواروکسابان با داروی وارفارین در بیماران با سابقه جراحی تعویض دریچه ششی یا جراحی فونتان»پرداخت.
در این نشست، دکتر احمدی، فوقتخصص قلب کودکان و استاد دانشکده پزشکی، با اشاره به نتایج این پایاننامه اظهار داشت: یافتهها نشان میدهد مصرف ریواروکسابان در مقایسه با وارفارین باکاهش عوارض، افزایش رضایت بیماران و نتایج مطلوب درمانی همراه بوده است.
دکتر احمدی در گفتوگو با خبرنگار گروه ترجمان دانش، وابسته به معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، توضیح داد: طی سالهای گذشته، وارفارین بهعنوان داروی ضدانعقاد مؤثر در بیماران قلبی مورد استفاده قرار میگرفت، اما محدودیتهایی نظیر: لزوم انجام مکرر آزمایشهای خون، تداخل با برخی داروها و مواد غذایی، و تفاوت در پاسخ درمانی بیماران، مصرف این دارو را با چالشهایی همراه کرده بود. این مشکلات، بهویژه برای خانوادههای دارای کودکان مبتلا به بیماریهای قلبی، علاوه بر تحمیل بار روانی، از نظر اقتصادی نیز مقرونبهصرفه نبود.
وی با اشاره به ورود نسل جدیدی از داروهای ضدانعقاد خوراکی (NOACها) به بازار دارویی کشور افزود: ریواروکسابان بهعنوان یکی از داروهای این گروه، نخستینبار در سال ۲۰۰۸ وارد بازار جهانی شد و از سال ۲۰۱۱ بهطور گسترده در درمان بیماران قلبی و عروقی به کار گرفته شد. با وجود آنکه کاربرد این دارو در جمعیت کودکان تا سالهای اخیر عمدتاً در قالب مطالعات بالینی و شواهد نوظهور مطرح بوده است، ریواروکسابان از سال ۲۰۱۵ در بازار دارویی ایران در دسترس قرار گرفت. این دارو با مهار فاکتور ۱۰ انعقادی و بدون نیاز به پایش مداوم INR، اثربخشی مناسبی در پیشگیری از ایجاد لختههای خونی دارد.
در ادامه این نشست، دکتر قاسمی با اشاره به روند انجام این پایاننامه گفت: این مطالعه در قالب پایاننامه دوره فلوشیپ انجام شد و با بهرهگیری از راهنماییهای اساتید راهنما و مشاور مرکز تحقیقات قلب کودکان اصفهان به پایان رسید. پس از اخذ مجوز از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در مجموع ۴۲ کودک مبتلا به بیماری قلبی با سابقه جراحی فونتان و ۴۱ کودک با سابقه جراحی تعویض دریچه ریوی بهصورت تصادفی وارد مطالعه شدند؛ به صورتی که نیمی از شرکتکنندگان وارفارین و نیمی دیگر ریواروکسابان دریافت کردند.
وی درباره روند درمان توضیح داد: در گروه جراحی فونتان، ابتدا مصرف وارفارین بهطور کامل قطع شد و پس از رسیدن شاخص INR به محدوده ایمن و قابل قبول، درمان با ریواروکسابان بر اساس دوز متناسب با وزن کودک آغاز گردید. بیماران بهصورت ماهیانه توسط پزشک ویزیت میشدند و هر سه ماه یکبار نیز برای بررسی وضعیت قلب، تحت اکوکاردیوگرافی قرار میگرفتند.
به گفته دکتر قاسمی، در طول دوره مصرف ریواروکسابان، هیچ موردی از لخته شدن خون یا خونریزی شدید در بیماران مشاهده نشد و نتایج نشان داد عوارض این دارو در مقایسه با وارفارین کمتر بوده است. همچنین، میزان رضایت بیماران از مصرف ریواروکسابان بهطور معنیداری بالاتر گزارش شد؛ بهگونهای که در پایان مطالعه، اغلب بیماران گروه فونتان تمایلی به بازگشت به مصرف داروی وارفارین نداشتند. نتایج این پایاننامه حاکی از آن است که ریواروکسابان، با کاهش تداخلات دارویی و غذایی، حذف نیاز به آزمایشهای مکرر و سهولت مصرف، بهویژه در جمعیت کودکان، میتواند گزینهای مناسب تلقی شود.
در پایان، دکتر احمدی تأکید کرد: با وجود نتایج مطلوب این مطالعه و عدم مشاهده عوارض جدی، انجام پژوهشهای گسترده و مبتنی بر شواهد قویتری ضروری است تا با بررسیهای جامع، پشتوانه علمی کافی برای ورود این دارو به منابع علمی و راهنماهای بالینی، بهویژه در جمعیت کودکان مبتلا به بیماریهای قلبی، فراهم شود.
